|| ఓమ్ తత్ సత్||

Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English

సుందరకాండ.
అథ అష్టచత్త్వారింశస్సర్గః||

తతస్సరక్షోఽధిపతిర్మహాత్మా
హనూమతాక్షే నిహతే కుమారే|
మనః సమాధాయ సదేవకల్పం
సమాదిదేశేంద్రజితం సరోషమ్||1||

త్వమస్త్రవిత్ శస్త్రవిదాం వరిష్ఠః సురాసురాణామపి శోకదాతా|
సురేషుసేంద్రేషు చ దృష్టకర్మా పితామహారాధన సంచితాస్త్రః||2||

తవాస్త్రబలమాసాద్య నాసురా న మరుద్గణాః|
న శేకుః సమరేస్థాతుం సురేశ్వర సమాశ్రితాః||3||

నకశ్చిత్ త్రిషు లోకేషు సంయుగే న గతశ్రమః|
భుజవీర్యగుప్తశ్చ తపసా చాభిరక్షితః|
దేశకాలవిభాగజ్ఞః త్వమేవ మతిసత్తమః||4||

నతేsస్త్వశక్యం సమరేషు కర్మణా
న తేఽస్త్యకార్యం మతిపూర్వ మంత్రణే|
నసోఽస్తి కశ్చిత్ త్రిషు సంగ్రహేషు వై
న వేద యస్తేఽస్త్రబలం బలం చ తే||5||

మమానురూపం తపసో బలం చ తే
పరాక్రమశ్చాస్త్రబలం చ సంయుగే|
న త్వాం సమాసాద్య రణావమర్దే
మనః శ్రమం గచ్చతి నిశ్చితార్థమ్||6||

నిహతాః కింకరాః సర్వే జంబుమాలీ చ రాక్షసః||7||
అమాత్యపుత్త్రా వీరాశ్చ పంచసేనాగ్రయాయినః|
బలాని సుసమృద్ధాని సాశ్వనాగరథానిచ||8||

సహోదరః తే దయితః కుమారోఽక్షశ్చ సూదితః|
న హి తేష్వేవ మే సారో యస్త్వయ్యరినిషూదన||9||

ఇదం హి దృష్ట్వా మతిమన్మహద్బలమ్
కపేః ప్రభావం చ పరాక్రమం చ|
త్వమాత్మనశ్చాపి సమీక్ష్య సారం
కురుష్వ వేగం స్వబలానురూపమ్||10||

బలావమర్దస్త్వయి సన్నికృష్టే
యథాగతే శామ్యతి శాంతశత్రౌ|
తథా సమీక్ష్యాత్మబలం పరం చ
సమారభస్వ అస్త్రవిదాం వరిష్ఠ ||11||

న వీర సేనా గణశోచ్యవంతి
న వజ్ర మాదాయ విశాలసారమ్|
న మారుతస్యాస్య గతేః ప్రమాణమ్
న చాగ్నికల్పః కరణేన హంతుమ్||12||

తమేవ మర్థం ప్రసమీక్ష్య సమ్యక్
స్వకర్మసామ్యాద్ధి సమాహితాత్మా|
స్మరం శ్చ దివ్యం ధనుషోఽస్త్రవీర్యమ్
ప్రజాక్షతం కర్మ సమారభస్వ||13||

న ఖల్వియం మతిః శ్రేష్ఠా యత్త్వాం సంప్రేషయామ్యహమ్|
ఇయం చ రాజధర్మాణాం క్షత్రస్య చ మతిర్మతా||14||

నానాశస్త్రైశ్చ సంగ్రామే వైశారద్యమరిందమ|
అవశ్య మేవ యోద్ధవ్యం కామ్యశ్చ విజయో రణే||15|

తతః పితుస్తద్వచనం నిశమ్య ప్రదక్షిణం దక్షసుత ప్రభావః|
చకార భర్తార మదీనసత్త్వో రణాయ వీరః ప్రతిపన్నబుద్ధిః||16||

తత స్తైః స్వగణైరిష్టైః ఇంద్రజిత్ ప్రతిపూజితః|
యుద్దోద్దతః కృతోత్సాహః సంగ్రామం ప్రత్యపద్యత ||17||

శ్రీమాన్పద్మపలాశాక్షో రాక్షసాధిపతేః సుతః|
నిర్జగామ మహాతేజాః సముద్ర ఇవ పర్వసు||18||

స పక్షిరాజోపమతుల్యవేగైః వ్యాళైశ్చతుర్భిః సితతీక్ష్ణదంష్ట్రైః|
రథం సమాయుక్త మసంగవేగం సమారురోహేంద్రిజిదింద్ర కల్పః||19||

స రథీ ధన్వినాం శ్రేష్ఠః శస్త్రజ్ఞోఽస్త్రవిదాం వరః|
రథేనాభియయౌ క్షిప్రం హనుమాన్యత్ర సోsభవత్||20||

స తస్య రథ నిర్ఘోషం జ్యాస్వనం కార్ముకస్య చ|
నిశమ్య హరివీరోఽసౌ సంప్రహృష్టతరోఽభవత్||21||

సుమహచ్చాపమాదాయ శితశల్యాంశ్చ సాయకాన్|
హనుమంత మభిప్రేత్య జగామ రణపండితః||22||

తస్మింస్తతః సంయతి జాతహర్షే
రణాయ నిర్గచ్ఛతి బాణపాణౌ|
దిశశ్చ సర్వాః కలుషాబభూవుః
మృగాశ్చ రౌద్రా బహుదా వినేతుః||23||

సమాగతాః తత్ర తు నాగయక్షా మహర్షయశ్చక్రచరాశ్చ సిద్ధాః|
నభః సమావృత్య చ పక్షి సంఘా వినేదురుచ్చైః పరమ ప్రహృష్టాః||24||

ఆయాంతం స రథం తూర్ణమింద్రజితం కపిః|
నిననాద మహానాదం వ్యవర్థత చ వేగవాన్||25||

ఇంద్రజిత్తు రథం దివ్యమాస్థితః చిత్రకార్ముకః|
ధనుర్విష్ఫారయామాస తటిదూర్జితనిస్స్వనమ్||26||

తతః సమేతావతి తీక్ష్ణవేగౌ మహాబలౌ తౌ రణనిర్విశంకౌ|
కపిశ్చ రక్షోధి పతేశ్చ పుత్త్రః సురాసురేంద్రావివ బద్ధవైరౌ||27||

స తస్య వీరస్య మహారథస్య ధనుష్మతః సంయతి సమ్మతస్య|
శర ప్రవేగం వ్యహనత్ప్రవృద్ధః చచార మార్గే పితురప్రమేయే||28||

తతః శరానాయతతీ‍క్ష్ణశల్యాన్ సుపత్రిణః కాంచన చిత్ర పుంఖాన్|
ముమోచ వీరః పరవీరహంతా సుసన్నతాన్ వజ్రనిపాతవేగాన్ ||29||

తతస్తు తత్ స్వ్యందననిస్స్వనం చ మృదంగభేరీపటహాస్వనంచ|
నికృష్యమాణస్య చ కార్ముకస్య నిశమ్య ఘోషం పునరుత్ప్రపాత||30||

శరణామంతరేష్వాశు వ్యవర్తత మహాకపిః|
హరిః తస్యాభిలక్ష్యస్య మోఘయన్ లక్ష్య సంగ్రహమ్||31||

శరణామగ్రతస్తస్య పునస్సమభివర్తత
ప్రసార్య హస్తౌ హనుమాన్ ఉత్పపాతానిలాత్మజః||32||

తా వుభౌ వేగసంపన్నౌ రణకర్మ విశారదౌ|
సర్వభూతమనోగ్రాహి చక్రతుర్యుద్ధ ముత్తమమ్||33||

హనూమతో న వేద రాక్షసోఽన్తరం
నమారుతిః తస్య మహాత్మనోఽన్తరమ్ |
పరస్పరం నిర్విషహౌ బభూవతుః
సమేత్య తౌ దేవసమానవిక్రమౌ||34||

తతస్తు లక్ష్యే స విహన్యమానే శరేష్వమోఘేషు చ సంపతత్సు|
జగామ చింతాం మహతీం మహాత్మా సమాధి సంయోగ సమాహితాత్మా||35||

తతో మతిం రాక్షసరాజసూనుశ్చకార తస్మిన్ హరివీరముఖ్యే|
అవధ్యతాం తస్య కపేః సమీక్ష్య కథం నిగచ్ఛేదితి నిగ్రహార్థమ్||36||

తతః పైతామహం వీర సోఽస్త్రమస్త్రవిదాం వరః|
సందధే సుమహాతేజాః తం హరిప్రవరం ప్రతి||37||

అవధ్యోఽయమితి జ్ఞాత్వా తమస్త్రేణాస్త్రతత్త్వవిత్|
నిజగ్రాహ మహాబాహుః మారుతాత్మజమింద్రజిత్||38||

తేన బద్ధస్తతోఽస్త్రేణ రాక్షసేన స వానరః|
అభవన్నిర్విచేష్టశ్చ పపాత చ మహీతలే||39||

తతోఽథ బుద్ధ్వా స తదాస్త్రబంధం ప్రభోః ప్రభావాత్ విగతాత్మవేగః|
పితామహానుగ్రహమాత్మనశ్చ విచింతయామాస హరిప్రవీరః ||40||

తతః స్వాయంభువైర్మంత్రైః బ్రహ్మాస్త్రమభిమంత్రితమ్|
హనుమాంశ్చింతయామాస వరదానం పితామహత్||41||

న మేఽస్త్రబంధస్య చ శక్తిరస్తి విమోక్షణే లోకగురోః ప్రభావాత్|
ఇత్యేవ మత్వా విహితోఽస్త్రబన్ధో మయాఽఽత్మయోనేరసువర్తితవ్యః||42||

సవీర్యమస్త్రస్య కపిర్విచార్య పితామహానుగ్రహమాత్మనశ్చ|
విమోక్ష శక్తిం పరిచింతయిత్వా పితామహాజ్ఞామనువర్తతే స్మ||43||

అస్త్రేణాపి హి బద్ధస్య భయం మమ న జాయతే|
పితమహేంద్రాభ్యాం రక్షితస్యానిలేనచ |||44|||

గ్రహణేచాపి రక్షోభిర్మహాన్మే గుణదర్శనః|
రాక్షసేంద్రేణ సంవాదః తస్మాత్ గృహ్ణంతు మాంపరే||45||

స నిశ్చితార్థః పరవీరహంతా సమీక్ష్యకారీ వినివృత్తచేష్టః|
పరైః ప్రసహ్యాభిగతైర్నిగృహ్య ననాద తైః తైః పరిభర్త్యృమానః||46||

తతః తం రాక్షాసా దృష్ట్వా నిర్విచేష్టమరిందమమ్|
బబంధుః శణవల్కైశ్చ ద్రుమచీరైశ్చ సంహతైః||47||

స రోచయామాస పరైశ్చబంధనమ్ ప్రసహ్యవీరైరభినిగ్రహం చ|
కౌతుహలాన్మాం యది రాక్షసేంద్రో ద్రష్టుం వ్యవస్యేదితి నిశ్చితార్థః||48||

స బద్ధస్తేన వల్కేన విముక్తోఽస్త్రేణ వీర్యవాన్|
అస్త్రబంధః స చాన్యాం హి న బంధమనువర్తతే||49||

అథేంద్రజిత్తు ద్రుమచీరబద్ధం విచర్యవీరః కపిసత్తమం తమ్|
విముక్త మస్త్రేణ జగామ చింతామ్ నాన్యేన బద్ధో హ్యనువర్తతేఽస్త్రమ్||50||

అహో మహత్కార్య కృతం నిరర్థకం న రాక్షసైర్మంత్రగతిర్విమృష్ఠా|
పునశ్చ నాస్త్రే విహతేఽస్త్రమన్యత్ ప్రవర్తతే సంశయితాః స్మ సర్వే||51||

అస్త్రేణ హనుమాన్ ముక్తోనాత్మానమవబుధ్యత|
కృష్యమాణస్తు రక్షోభిః తైశ్చ బంధైర్నిపీడితః||52||

హన్యమానః తతః క్రూరై రాక్షసైః కాష్టముష్టిభిః|
సమీపం రాక్షసేంద్రస్య ప్రాకృష్యత స వానరః||53||

అథేంద్రజిత్తం ప్రసమీక్ష్యముక్తం అస్త్రేణ బద్ధం ద్రుమచీరసూత్రైః|
వ్యదర్శయత్తత్ర మహాబలమ్ తం హరిప్రవీరం సగణాయ రాజ్ఞే||54||

తం మత్తమివ మాతంగ బద్ధం కపివరోత్తమమ్|
రాక్షసా రాక్షసేంద్రాయ రావణాయ న్యవేదయన్||55||

కోఽయం కస్య కుతోవాఽత్ర కిం కార్యం కో వ్యపాశ్రయః|
ఇతి రాక్షసవీరాణాం తత్ర సంజజ్ఞిరే కథాః||56||

హన్యతాం దహ్యతాం వాఽపి భక్ష్యతామితి చాపరే|
రాక్షసాః తత్ర సంక్రుద్ధాః పరస్పర మథాఽబ్రువన్||57||

అతీత్య మార్గం సహసా మహాత్మా స తత్ర రక్షోఽధిపపాదమూలే|
దదర్శ రాజ్ఞః పరిచారవృద్దాన్ గృహం మహారత్న విభూషితం చ||58||

స దదర్శ మహాతేజా రావణః కపిసత్తమమ్|
రక్షోభిర్వికృతాకారైః కృష్యమాణ మితస్తతః||59||

రాక్షసాధిపతిం చాపి దదర్శ కపిసత్తమః|
తేజోబలసమాయుక్తం తపంతమివ భాస్కరమ్||60||

సరోషసంవర్తిత తామ్రదృష్టిః దశాననః తం కపిమన్వవేక్ష్య|
అథోపవిష్యాన్ కులశీలవృద్ధాన్ సమాదిశత్తం ప్రతిమంత్రిముఖ్యాన్||61||

యథాక్రమం తైః స కపిర్విపృష్టః కార్యార్థమర్థస్య చ మూలమాదౌ|
నివేదయామాస హరీశ్వరస్య దూతః సకాశాత్ అహమాగతోఽస్మి||62||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే అష్టచత్త్వారింశస్సర్గః ||

|| Om tat sat ||